De ontwerpende aanpak, ofwel Design Thinking: een krachtige benadering voor transitieopgaven  

Voor ons is de ontwerpende aanpak onmisbaar bij transitieopgaven. We zetten het onder andere in voor transitiemanagement, vorming van visie en strategie, het bouwen van consortia, ketenaanpak en nog vele andere complexe processen. Het biedt ons een gestructureerde, flexibele en mensgerichte aanpak. Het stelt ons in staat met de deelnemers te navigeren door de dynamiek en onzekerheden van het transitieproces door de focus te leggen op de opgave.  En aldoende te leren, samen te werken, te experimenteren, te testen en te visualiseren in een iteratief proces. Door deze manier van werken te omarmen, is de ontwerpende aanpak voor ons een waardevol instrument voor het succesvol navigeren door de uitdagingen van transitieopgaven:  

Bij radicale breuken in hoe we met elkaar denken, doen en organiseren – ofwel transitieopgaven - is het nodig sectoroverstijgend en systeemdoorbrekend te werk te gaan. Transitieopgaven worden gekenmerkt door wicked problems, waarin het huidige systeem onvolhoudbaar is en niemand het alleen kan oplossen. Integrale oplossingen en fundamentele systeemdoorbraken vragen om het betrekken van de hele keten. Daarbij is het van essentieel belang een aanpak te hanteren die niet vastloopt in complexiteit, maar die in die complexiteit, met alle dynamieken en onzekerheden, juist stappen zet om vooruit te komen in zo'n transitieproces.  

Om dit het hoofd te bieden werken wij met de 10 leidende principes voor transitieopgaven. Deze zijn onderverdeeld in drie elementen: Context, Richting en Beweging. De ontwerpende aanpak speelt in alle drie elementen een belangrijke rol.  

In de Context, gericht op de omgeving en het systeem waarin de verandering moet plaatsvinden, staat het betrekken van de hele keten centraal. Dat sluit aan bij de ontwerpende aanpak die een mensgericht perspectief centraal stelt. Het plaatst de behoeften, ervaringen en verwachtingen van de eindgebruiker in het middelpunt van het ontwerpproces. Bij transitieopgaven, waar verandering vaak gepaard gaat met weerstand en onzekerheid, is het cruciaal de mensen voor wie de verandering bedoeld is actief te betrekken om bij te dragen aan de opgave. Daarbij helpt de diversiteit aan achtergronden en vaardigheden van de verschillende stakeholders om gezamenlijk aan oplossingen te werken. Verschillende perspectieven vanuit systeem- en leefwereld zijn essentieel voor het begrijpen van de complexiteit van de situatie en het identificeren van integrale oplossingen. Met een ontwerpende aanpak verbinden we de systeem- en leefwereld en maken we de toekomst voorstelbaar. Het geeft een gezamenlijke taal voor de deelnemers in het proces.  

Richting, daar waar de verandering toe moet leiden, wordt ingevuld vanuit een ontwerpende aanpak door aandacht voor het (her)definiëren van de opgave. Dit voorkomt dat tijd en middelen worden besteed aan het aanpakken van symptomen in plaats van de kern van de opgave. Daarnaast vraagt deze fase om openheid over het bekende en onbekende en het ontrafelen van de complexiteit. Met deze input kunnen verschillende toekomstperspectieven worden gecreëerd.   

Bij Beweging, gericht op de verandering in beweging zetten om anders te denken, doen en organiseren, komt de ontwerpende aanpak volledig tot zijn recht. De aanpak biedt ruimte voor flexibiliteit en het omgaan met onzekerheid. Het proces is iteratief en doorleeft cycli van waarnemen, begrijpen, ideeën genereren, visualiseren, prototypen maken en testen. Hierdoor wordt het mogelijk snel aanpassingen te maken en te reageren op veranderende omstandigheden en inzichten. In transitieopgaven helpt de visuele manier van werken al vroeg in het proces als tastbare representaties van mogelijke toekomstscenario's. Betrokkenen zijn daardoor beter in staat de impact van veranderingen te begrijpen en te accepteren. Daarbij helpt het ook om al vroeg scherp te krijgen welke elementen wel en niet werken en welke belangrijke waarden meegenomen moeten worden.  

Ons werk 

De ontwerpende aanpak verweven we nagenoeg altijd in ons werk. De complexe opgaven vragen immers om een gestructureerde, flexibele en mensgerichte aanpak en dat is precies wat 'design thinking' ons biedt. In ons portfolio (hieronder) lees je hoe wij verschillende complexe uitdagingen, samen met onze opdrachtgevers en partners aangegaan zijn, en hoe wij met onze aanpak tot mooie uitkomsten of vervolgstappen kwamen.  

Wil je meer weten? Neem gerust contact met ons op!